Asıl yük vehm-i gümanındır...

Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde ülkelerin birinde... Hayır, hikâye böyle değil. Çünkü anlatılan hikâyede köyün güzel kadını mutlu sonların değil, mutsuzluğun, belanın, fukaralığın, yalnızlığın ve yatağın sembolüdür.

İzafi olsa da ortalama güzellik anlayışı aynıdır. Söz konusu olan kadın güzelliğiyse, hemen akıllara orantılı hatlara sahip bir vücut, ince bel, pürüzsüz bir cilt, sağlıklı saçlar, dolgun dudaklar ve memeler, biçimli bir burun, uzun kirpikler, gür kaşlar, vb gelir. Saçın kısa veya uzun, memelerin iri veya küçük, tenin beyaz veya esmer olması erkeğin tasavvuruna bağlıdır. Halbuki güzellik; görenin takdiri ve özün yansıttığı biçimi, içtenliğin & kendiliğin yansımış halidir.

Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde ülkelerin birinde... Hayır, hikâye böyle değil. Çünkü anlatılan hikâyede köyün güzel kadını mutlu sonların değil, mutsuzluğun, belanın, fukaralığın, yalnızlığın ve yatağın sembolüdür. Maria; bir Avusturya dağ köyünde çocukları ve eşiyle birlikte yaşayan güzeller güzeli bir kadındır. Yükçülük yaparak hayatlarını kazanan Josef ve Maria çifti yoksul olsalar da aykırıdırlar.

Birinci Dünya Savaşı'nın ağırlığı yaşadıkları köyü de boğduğunda Josef askere alınır ve Maria'nın dillere destan güzelliği ve erkeklerin şehvet yüklü düşleri yüzünden köyde çıkan dedikoduların ardı arkası kesilmez. Yoksulluk ve hasretlik çeken Maria kendisine yönelen bakışlara ve ithamlara karşı da mücadele etmeye çalışır. Josef'in askerden geldiği kısa izinlerde değişen tavrı ve davranışları Maria'nın üzerine başka yükler de bindirir. Kocası askerdeyken Grete'ye hamile kalan Maria'nın doğacak çocuğunun babası cepheden izne gelen Josef midir, yoksa bir yabancı mı?

Kadın olmak zordur. Hele bir de ortada savaş varsa kadının çektiği çile katmerlenir. Savaşlardan her zaman en çok kadınlar zararlı çıkar. Gençler ölür, şehirler sabahtan akşama dek bombalanır; yiyecek, içecek, temiz su bulunmaz; kadınlar tecavüze uğrar, kendini kurtarabilenler göçe zorlanır, evlerini terk etmek zorunda bırakılır, canlı kalkan olarak kullanılır, kaçırılır, işkenceye maruz bırakılır, sahiplenilmeye / sahiplendirilmeye çalışılır.

Güzellik; güzelin doğrudan tüketebileceği bir şey değildir, karşısındaki tüketebilir onu ancak. Çünkü güzellik kadının kendisinden ziyade çevresine haz verir. Ve evet, kadın olmak, zordur. Dünyanın neresinde olursanız olun mücadele gücü ister. Hele bir de ortada savaş varsa... Savaşlardan her zaman en çok kadınlar zararlı görür. Yine de hayat dünyanın yükünü sırtlanan kadınların güzel bakışları ve çabalarıyla donatılan bir evrende var olacaktır. Ve unutmayalım ki asıl yük vehm-i gümanındır.

Künye:

- Yük, Monika Helfer, Çev: Levent Tayla, Düşbaz Kitaplar, 2021.